W samo południe we wtorek 15 kwietnia 2025 r. w Muzeum Armii Krajowej w Krakowie odbył się wernisaż wystawy czasowej „Na szlaku Tysiąclecia. Chrobry I i II w Powstaniu Warszawskim”.
Ekspozycja została przygotowana z okazji obchodów 1000-lecia Korony Polskiej. Prezentuje dzieje dwóch oddziałów walczących w Powstaniu Warszawskim: Batalionu „Chrobry I” oraz Zgrupowania „Chrobry II”.
Na otwarcie przybyli m.in. współautorzy wystawy ze społecznego Muzeum Pamięci Powstania Warszawskiego w Warszawie, przedstawiciele wojska, dziennikarze, młodzież szkolna.
Gości powitał dyrektor Muzeum AK dr Jarosław Szarek. – Obchodzimy tysiąclecie koronacji pierwszego króla Polski Bolesława Chrobrego. Tysiąc lat dziejów, wieki walk, aby trwała na tych ziemiach Rzeczpospolita. Kilka wieków później, po panowaniu Bolesława Chrobrego, który zbudował fundamenty państwa polskiego, wytyczył jego granice, przywdział koronę, młodzi ludzie odwołali się do tej tradycji. Tradycji nie tylko państwowej, ale też tej zawartej w przydomku „Chrobry”, czyli mężny, odważny. Tacy też byli ci, którzy podjęli walkę podczas II wojny światowej w Powstaniu Warszawskim – powiedział dyrektor.
Po ekspozycji oprowadził gości Bogdan Bednarczyk, współtwórca Muzeum Pamięci Powstania Warszawskiego, z którego kolekcji pochodzi większość prezentowanych na wystawie eksponatów.
Opowiedział o dziejach Batalionu „Chrobry I” i Zgrupowania „Chrobry II”, przybliżył historię poszczególnych pamiątek, w tym odznaczeń, legitymacji akowskich i sztandarów kombatanckich.
Opisał historię powstańca Andrzeja Czarskiego ps. „Diabeł”. – Widzimy tu gazetę „Nowy Kurier Warszawski”. Warszawiacy nazywali ją szmatławcem. Ta gazeta łączy Warszawę z Krakowem. Otóż rodzina Czarskiego, która straciła z nim kontakt i nie znała jego losów, kupiła w Krakowie „Nowy Kurier Warszawski” z artykułem o kapitulacji powstania i rozpoznała go na zdjęciu. W ten sposób dowiedziała się, że Andrzej przeżył – opowiadał Bogdan Bednarczyk.
Szczególne wrażenie zrobiła na zwiedzających zniszczona powstańcza kurtka mundurowa z biało-czerwoną opaską i takiż chlebak, znaleziona kilka lat temu na strychu kamienicy przy ul. Żelaznej w Warszawie, a więc tam, gdzie walczyło Zgrupowanie „Chrobry II”.
Na muzealnej auli dla publiczności wyświetlono film dokumentalny o Batalionie „Chrobry I” przygotowany przez Muzeum Powstania Warszawskiego.
Wystawa „Na szlaku Tysiąclecia. Chrobry I i II w Powstaniu Warszawskim” przedstawia na planszach dzieje dwóch wspomnianych oddziałów – Batalionu „Chrobry I” i Zgrupowania „Chrobry II” – szlak ich powstańczych walk, skład osobowy, liczebność oraz straty poniesione w bojach.
Na planszach znalazły się archiwalne fotografie ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, Stowarzyszenia Pamięci Powstania Warszawskiego 1944 i Muzeum Armii Krajowej. Towarzyszą im eksponaty ze społecznego Muzeum Pamięci Powstania Warszawskiego, m.in. odznaczenia, orzełki, elementy umundurowania i dokumenty.
Ekspozycja powstała we współpracy z Grupą Historyczną „Zgrupowanie Radosław”, Muzeum Pamięci Powstania Warszawskiego i Muzeum Powstania Warszawskiego. W krakowskim Muzeum AK będzie dostępna do 15 czerwca br.
Fot. Muzeum AK
