Siedem tomów poetyckich na Festiwalu Miłosza

Ubiegłoroczna noblistka Louise Glück, której twórczość nie była do tej pory publikowana w języku polskim, i Andrej Chadanowicz, jeden z najwybitniejszych współczesnych twórców białoruskich – w ręce spragnionych poezji czytelników trafią w tym roku polskie przekłady wierszy znakomitych poetów, a to wszystko dzięki współpracy Festiwalu Miłosza z czołowymi wydawnictwami w kraju. Powrócimy też do twórczości pięciorga autorów, których tomy ukazały się w ubiegłym roku i z którymi spotkamy się wirtualnie podczas tegorocznej edycji wydarzenia: Alice Oswald, Agi Mishol, Petera Gizziego, Ivana Štrpki i Anthony’ego Josepha. W ręce spragnionych poezji czytelników trafią polskie przekłady utworów znakomitych poetów, a to wszystko dzięki współpracy Festiwalu Miłosza z czołowymi wydawnictwami w kraju.

Polscy czytelnicy nie mieli do tej pory okazji, by zapoznać się z twórczością Louise Glück, zeszłorocznej laureatki Literackiej Nagrody Nobla, lecz w tym roku dzięki współpracy Festiwalu Miłosza z Wydawnictwem a5 ukaże się pierwsza książka poetycka twórczyni przełożona na język polski – „Ararat”. Krystyna Dąbrowska, tłumaczka tomu, tak mówi o poezji noblistki: „Glück tworzy cykle poetyckie, w których pojedyncze wiersze dopełniają się jak kamyki w mozaice. Wiersze w »Araracie« mają narracyjną ciągłość, układają się w opowieść o rodzinie”. Louise Glück jest pierwszą poetką nagrodzoną przez Akademię Szwedzką od czasu wyróżnienia przyznanego Wisławie Szymborskiej (1996) i szesnastą kobietą uhonorowaną literackim Noblem. Akademia nagrodziła ją za „niemożliwy do pomylenia poetycki głos, którego surowe piękno przekształca indywidualną egzystencję w uniwersalne doświadczenie”. Książka z serii „Biblioteka Poetycka” pod redakcją Ryszarda Krynickiego będzie miała premierę na Festiwalu Miłosza.

Drugim niezwykłym tomem, który ucieszy wielbicieli poezji zza wschodniej granicy, jest książka Andreja Chadanowicza pt. „Zabawy fantomowe”. Wybitny twórca znany jest również ze swoich tłumaczeń poezji obcojęzycznej: angielskiej, francuskiej oraz polskiej – przekładał utwory Cypriana Kamila Norwida, Kostnego Ildefonsa Gałczyńskiego, Czesława Miłosza czy Wisławy Szymborskiej. Jego tłumaczenie „Murów” Jacka Kaczmarskiego wykrzyczanych na mrozie z piedestału pomnika Lenina podczas wielotysięcznej wolnościowej demonstracji w Mińsku w 2010 roku jest dziś powszechnie znanym hymnem młodej białoruskiej opozycji. Najnowszy tom autora w tłumaczeniu Adama Pomorskiego, opublikowany we współpracy z Wydawnictwem „Pogranicze”, stanowi zbiór 70 utworów reprezentujących różne okresy twórczości poety.

Izraelska poetka Agi Mishol znana jest już polskiej publiczności choćby za sprawą przyznanej jej w 2019 roku Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta. Tak o jej poezji pisze Edward Hirsch: „W wierszach Mishol jest jakaś magiczna alchemia. Wabi to, co irracjonalne i zanurza się w głęboką cielesność”. Jej tom „Jestem stąd” ukazał się w tłumaczeniu Angeliki Adamczyk, Justyny Radczyńskiej i Beaty Tarnowskiej nakładem Wydawnictwa a5.

„Monument wykopaliska z »Iliady«” to tytuł opublikowanego przez Wydawnictwo „Pogranicze” tomu Alice Oswald. „Poezja Oswald ma zdolność otwierania przed czytelnikami nieoczywistych przestrzeni metafizycznych, a także przestrzeni historii. Szuka odpowiedzi na pytanie, kim i gdzie jesteśmy, jak również o to, co ze swoim byciem czynimy, jak zagospodarowujemy miejsce i czas, w którym się znaleźliśmy” – tak o twórczości poetki pisze Magda Heydel, tłumaczka nowego tomu Oswald. Poetka, której debiut „The Thing in the Gap Stone Stile” (1996) został wyróżniony Forward Prize for Poetry, jest również laureatką nagrody T.S. Eliota i prestiżowej kanadyjskiej Griffin Poetry Prize.

Amerykańska literatura będzie miała swojego silnego reprezentanta w osobie Petera Gizziego, amerykańskiego poety, eseisty i wykładowcy, którego „Pieśni progowe” opublikowane zostały przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu. Tłumacz Kacper Bartczak pisze o publikacji: „Tytuł [tomu] w przypadku twórczości Gizziego sygnalizuje tak przejściowość, jak i opór. Rzuca on też światło na wieloletni program tej poezji, na jej przenikliwość i konsekwencję. Jest to wizja rozwijająca się w odpowiedzi na złowrogi wymiar przemian politycznych świata zachodniego, dotycząca roli, jaką może mieć w nim do odegrania poezja”. Gizzi jest autorem ośmiu tomów poetyckich, zdobywcą Lavan Younger Poet Award i stypendystą m.in. The Rex Foundation i The Howard Foundation.

Poeta, prozaik, eseista, autor tekstów piosenek, tłumacz literatury włoskiej, hiszpańskiej i portugalskiej – Ivan Štrpka jest autorem tomu wierszy pt. „Ciemne miejsca”. Książkę wydaną przez Instytut Mikołowski przetłumaczył Franciszek Nastulczyk, który tak pisze o nowym zbiorze słowackiego twórcy: „W świecie poezji Ivana Štrpki świat i człowiek stoją nadzy wobec istnienia, rzeczy i czasu […]. Sytuacja nas przerasta. Tylko język może nam wskazać drogę ucieczki albo powrotu do pierwotnej jasności”. Štrpka, uważany za jednego z najwybitniejszych współczesnych słowackich poetów, jest laureatem najważniejszych nagród literackich na Słowacji, a jego książki zostały przełożone na języki niemiecki, portugalski, bułgarski, serbski, rumuński i polski.

„Lektura tego tomu to podróż niesamowita” – mówi redaktor Aleksandra Małecka, która pracowała nad publikacją książki Anthony’ego Josepha: „Afrykańskie korzenie UFO” w tłumaczeniu Teresy Tyszowieckiej BlasK! zostały wydane przez Korporację Ha!art. „Grozi eksplozją głowy od olśnień językowo-ikonograficzno-kulturowych z pogranicza astrologii, mitologii, fantastyki, folkloru i magii ludowej, muzyki i biologii. A równocześnie obok nowatorstwa formalno-tematycznego oszałamia warstwa brzmieniowa i wizualno-wyobrażeniowa” – dodaje Małecka. Joseph jest autorem czterech zbiorów poetyckich i trzech powieści. Jego pasją jest również muzyka – wydał siedem dobrze przyjętych albumów. Wykłada literaturę, teorię krytyki i kreatywne pisanie na De Montfort University.

Zapraszamy na spotkania z autorami w trakcie Festiwalu Miłosza między 9 a 11 lipca, a także do lektury książek, które można znaleźć w dobrych księgarniach.

Organizatorami Festiwalu Miłosza są Miasto Kraków, KBF i Fundacja Miasto Literatury.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.