Kiedy nowe spotyka się z dawnym. Wystawa, pamięć i wspólnota – zapraszamy na weekend z CentrALT!

fot Klaudyna Schubert

24-26 września 2021 – kiedy nowe spotyka się z dawnym.

U progu kalendarzowej jesieni zapraszamy do odwiedzenia CentrALTu, naszego nowego centrum sztuki żydowskiej w krakowskim Podgórzu: pokażemy nowy nieoczywisty projekt wystawienniczy, doświadczymy zawieszonego w czasie wieczornego spotkania przy świetle szabatowych świec i wybierzemy się na teren dawnego obozu KL Plaszow z nową odsłoną ruchowego performensu. Chcemy wspólnie łapać ostatnie promienie letniego słońca, dzielić się doświadczeniami, dyskutować, odkrywać i budować przyszłość naszej społeczności. Bądźcie z nami!

Pozorny brak

“Punkty odniesienia” to najnowsza wystawa, którą zaprezentujemy w galeryjnej przestrzeni CentrALTu. Stanowi ona kolejny głos artystyczny mierzący się z zagadnieniem (nie)pamięci oraz napięciem pomiędzy tym, co widzialne a tym co niewidoczne w miejscach Zagłady. Ekspozycja “Punkty odniesienia” koncentruje się na materialności nie-miejsc pamięci — miejsc nieupamiętnionych, ale nie zapomnianych — tym razem eksplorując problem nawigacji i poruszania się w terenie, w którym to, co najważniejsze często pozostaje niewidoczne dla nieświadomego bądź niewytrenowanego oka. 

Tytułowe punkty odniesienia to punkty orientacyjne wykorzystywane przez lokalne społeczności, badaczy czy aktywistów pamięci, by odnajdować w terenie ślady przeszłej przemocy. Czasem punktami odniesienia są rośliny, czasem zmiany w topografii, innym razem charakterystyczne obiekty. 

Wystawa „Punkty odniesienia” to efekt mierzenia się artystów i badaczy z wyzwaniem, jakie stanowi nawigacja po terytoriach, w których z pozoru nic nie ma (choć jest tak wiele). Jest także zapisem prób wykorzystania metod i narzędzi właściwych sztuce — w tym sztuce badawczej — do rozpoznawania, mapowania i dokumentowania tych przestrzeni.

Wystawa — oraz poprzedzające ją prezentacje — jest elementem szerszego przedsięwzięcia badawczo-artystycznego prowadzonego przez Fundację Zapomniane we współpracy z FestivALT, a także NSCAD University w Halifax (Kanada). 

Kuratorka wystawy: Aleksandra Janus. Ekspozycja dostępna będzie w przestrzeni wystawienniczej CentrALT (ul. Józefińska 9, Kraków) od 24 września do końca października (codziennie w godz. 11-17). Wstęp wolny.

Gościnny stół w CentrALT

W piątek, 24 września, zapraszamy Was na wspólny Szabat w nowej przestrzeni CentrALTu, naszego domu w Podgórzu, nieopodal terenu dawnego Krakowskiego Getta. Szabas w gościnnych progach CentrALTu to wieczór w niewielkim gronie, wspólne przywitanie Szabasu, pyszny posiłek i kolektywna rozmowa. CentrALT mieści się dwie kamienice od miejsca, w którym swoją siedzibę miała Żydowska Organizacja Bojowa (ŻOB), konspiracyjna organizacja zbrojnego oporu Żydów polskich w trakcie Holocaustu. Za czasów działania Getta w każdy piątek celebrowali Szabas podtrzymując ducha i kultywując żydowską tradycję pomimo otaczającej ich bolesnej rzeczywistości. Spędzając teraz razem szabasowe wieczory oddajemy cześć ich pamięci i staramy się tchnąć życie  w tę część Krakowa, która doświadczyła tak wiele krzywdy Żydów. 

Organizowany w przestrzeni CentrALTu Szabas dostępny jest dla wszystkich, niezależnie od tego czy identyfikują się jako Żydzi czy też nie. W konkretnym momencie wieczoru pojawiają się modlitwy jednak wieczór koncentruje się na wspólnym czasie przy stole, jedząc pyszne jedzenie, ciesząc się życiem i ważną dla nas rosnącą społecznością. 

Przed szabasowym spotkaniem proponujemy możliwość poznania okolic i terenu dawnego Krakowskiego Getta podczas  dla tych, którzy chą wiedzieć więcej. 

Potrawy będą wegetariańskie i wegańskie.

Do posiłku poczęstujemy Was kieliszkiem wina, zapraszamy jednak do przyniesienia napojów.

KIEDY: piątek, 24 września, godz. 19.00 / 18.00 wraz ze spacerem

GDZIE: CentrALT, ul. Jozefińska 9

SUGEROWANA DAROWIZNA: posiłek: 40 PLN / posiłek i spacer: 50 PLN 

Rezerwacja miejsc: https://tinyurl.com/ekkptmm5

Przyroda jako nośnik pamięci

W sobotę, 25 września zapraszamy na plenerowy pokaz performensu “Still Standing” w wykonaniu Moniki Szpunar i Weroniki Pelczyńskiej. To działanie performatywne, w którym ciało traktowane jest jako nośnik pamięci i żywa rzeźba powstająca w relacji do miejsca – w tym wypadku okolic dawnego Obozu KL Płaszów. Działanie wchodzi w dialog z historyczną choreografią izraelskiej choreografki Noa Eshkol przygotowanej przez nią specjalnie na obchody 10. rocznicy powstania w Getcie Warszawskim i zaprezentowanej w 1953 roku w kibucu Lohamei Hageta’ot (Bojowników Getta) w Izraelu. 

Wykorzystując ruch, choreografię i opowieść, “Still Standing” stawia pytanie o troskę jako możliwą postawę wobec tego, co pozostało z historii – troskę, która kieruje nas nie tylko w przeszłość, ale także ku teraźniejszości i przyszłości. Fizyczne działanie poprzez ciała performerek w ruchu prowokuje również pytania o to, w jaki sposób tak efemeryczne formy mogą być wykorzystywane jako strategie upamiętnienia, zwłaszcza w miejscach związanych z trudną pamięcią? Co ruch może wydobywać z danej przestrzeni i jej historii? Umieszczając ciała w konkretnej przestrzeni – wraz ze wszystkimi jej warstwami – “Still Standing” eksperymentuje z tworzeniem obrazów i poddawaniem ich interpretacji obserwatorów. Badając relacje przekształcone w fizyczne działanie, stara się być w ciągłym ruchu od przeszłości do teraźniejszości, od tego, co indywidualne do tego, co zbiorowe.

Pomysł: Aleksandra Janus, Weronika Pelczyńska

Wykład/głos: Aleksandra Janus

Performance: Monika Szpunar, Weronika Pelczyńska

Komponentowi choreograficznemu przedstawienia będzie towarzyszyć autonomiczna część audio (opcjonalna). Osoby, które chcą jej posłuchać podczas wydarzenia proszone są o przyniesienie własnych telefonów i słuchawek. Jeśli nie macie takiej możliwości napiszcie do nas: info@festivalt.com, pomożemy.

Działanie prezentowane będzie w czwarty dzień święta Sukkot, zwanego Świętem Szałasów. To radosna żydowska celebracja upamiętniająca czas mieszkania w szałasach i namiotach podczas ucieczki Izraelitów z Egiptu. Zachęcamy do spotkania z nami w tym dniu w plenerze, wśród zieleni wokół terenu dawnego Obozu Płaszów.

Performance powstał w w 2020 roku we współpracy z FestivALTem i od tego czasu był prezentowany w różnych odsłonach w Warszawie i Lublinie. Dalsza praca nad nim oraz wrześniowa prezentacja jest możliwa dzięki wsparciu Allianz Kulturstiftung, Concordia University oraz Paidea Institute for Jewish Studies. 

Zapraszamy!

Źródło: informacja prasowa